Vol trots werd aangekondigd dat werknemers in Nederland vanaf 2 augustus 2022 recht hebben op negen weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Dit deels betaalde verlof kunnen zij gedurende het eerste levensjaar van het kind opnemen.

Door de regeling krijgen jongbakken ouders de kans om te wennen aan de nieuwe gezinssituatie. Het is immers stressvol om na negen maanden zwangerschap met een kind in je armen te staan. Op zo’n moment moet je op zijn minst de tijd gegund worden om samen bewust keuzes te maken over de verdeling van werk en zorg. Een nobel streven van de overheid. 

Zelfstandige ondernemers uitgesloten

Een voorwaarde die echter vraagtekens oproept is dat de faciliteit alleen geldt voor werknemers. Zelfstandige ondernemers zijn van de regeling uitgesloten. Kennelijk heeft deze groep hardwerkende burgers die de BV Nederland draaiend houdt, in de ogen van de overheid geen behoefte aan een gewenningsperiode. Of wordt gedacht dat zij hun keuzes over de verdeling van werk en zorg al hebben gemaakt toen zij besloten om ondernemer te worden? Ondernemers nemen tenslotte hun eigen beslissingen en dragen daarvoor zelf het risico. Of zou men gedacht hebben dat een ondernemer zelf zijn tijd in kan delen, dus ook geen behoefte heeft aan negen weken betaald verlof?

Ondernemer levert wezenlijke bijdrage

Bij een dergelijk onderscheid tussen werknemers en ondernemers is het goed om de afwegingen van de opsteller van de regeling voor te stellen. Het UWV betaalt de regeling en de uitkering bedraagt 70 procent van het maximum dagloon. De financiële middelen van het UVW komen uit de algemene middelen of uit afgedragen premies. In beide situaties levert de ondernemer een wezenlijke bijdrage aan de funding. De ondernemer is tenslotte degene die zorgt voor het werkaanbod voor werknemers en de afdracht van belastingen en premies. 

Zwangerschapsverlof voor zelfstandigen

Het doet denken aan de procedures rondom het zwangerschapsverlof voor zelfstandigen. De ondernemer of meewerkende partner in een onderneming kan dan aanspraak maken op zwangerschapsverlof (ZEZ-regeling). Dit is ook niet altijd zonder slag of stoot gegaan.

Eind 2016 was een drietal zaken over zwangerschapsuitkeringen voor zelfstandigen aanhangig gemaakt, middels een klachtenprocedure bij het Committee on the Elimination of Discrimination Against Woman. Het ging om vrouwen die als zelfstandig ondernemer in de periode tussen 1 augustus 2004 en 4 juni 2008 geen aanspraak konden maken op een uitkering voor zwangerschapsverlof. De wetgever had een gat laten vallen tussen de regeling (Wet WAZ) die tot 1 augustus 2004 gold en de ZEZ die op 4 juni 2008 is ingegaan. De rechter stelde de ondernemers uiteindelijk in hun gelijk. 

De ouderschapsverlofregeling kent weliswaar geen voorloper in andere wetgeving, zoals de ZEZ, maar laat onverlet dat sprake is van een ongelijke behandeling tussen werknemers en zelfstandige ondernemers. Het is dan ook wachten tot een zelfstandige ondernemer ook op dit punt ‘de kat de bel aanbindt’.

Meer weten?

Wilt u meer informatie over dit onderwerp? Neem dan contact op met Bert van den Kerkhof, hoofd vaktechniek Belastingadvies, via het contactformulier.