Schade door ritnaalden neemt de laatste jaren toe op veel maispercelen. Een van de redenen voor die toename is het steeds kleiner wordende middelenpakket om ritnaalden te bestrijden. Omdat een volveldsbehandeling niet meer mogelijk is, is een goede bescherming door middel van een goede maiszaadbehandeling een mogelijke oplossing. 

Vorig seizoen 2024 introduceerde Pioneer Lumiposa, een nieuw insecticide dat beschikbaar is als maiszaadbehandeling en goed onthaald werd. Lumiposa voorkomt dat de ritnaald kan doorvreten aan de plant. Zo kan de jonge maisplant doorgroeien tot een stevige, gezonde plant met een goede kolf. 

Voorvrucht speelt cruciale rol

Oscar Koppelman van Pioneer legt uit dat in teelten die aan de maisteelt voorafgaan, steeds meer ritnaalden voorkomen. ‘Omdat bepaalde gewasbeschermingsmiddelen niet meer toegelaten zijn, worden de larven niet aangepakt. De cyclus van eitje tot volwassen insect beloopt 3 tot 4 jaar. Voorteelten kunnen daarom een cruciale rol spelen in het in stand houden of verhogen van de populatie.’

Ook minder middelen in continuteelt

Ook bij mais in continuteelt zijn steeds minder middelen voorhanden. Bepaalde zaadbehandelingen zijn weggevallen en sommige vervangende producten die enkel een dampwerking laten zien, zijn niet altijd doeltreffend genoeg. Onkruiden zijn vaak ook waardplanten voor ritnaalden. ‘Een goede en tijdige onkruidbestrijding is belangrijk’, geeft Koppelman aan.

Video: achterblijvende groei van de maisplant

In onderstaande video merkt regionaal medewerker Jo Van der Donck van Pioneer tijdens een maisveldbezoek op dat de groei van een maisplant duidelijk achterblijft bij die van de andere planten. De maisplant vertoont ritnaaldschade, waardoor de sapstroom van de plant onderbroken is.

Beste bestrijding  blijft preventie

Ritnaalden zijn de larven van de kniptor. Als de larven eenmaal aanwezig zijn in het gewas, is een herstellende behandeling niet meer mogelijk. Lumiposa voorkomt door de systemische werking dat de ritnaald niet kan doorvreten aan de plant. 

Betere bescherming van jonge planten

Uit 27 proeven met Lumiposa werd 50% minder schade vastgesteld  tegenover ‘onbehandeld’ en 16,3% minder schade dan de behandeling met Tefluthrin 20CS.

Een betere bescherming van de jonge planten leidt ook tot hogere korrelopbrengsten. Uit veertien korrelmaisproeven door Corteva-research bleek dat in 94% van de gevallen een hogere opbrengst werd gemeten van gemiddeld 24,7% tegenover ‘onbehandeld’ en van 7,9% in vergelijking met Tefluthrin CS20.

Voordeel van de systemische werking 

‘Een voordeel van het gebruik van Lumiposa is dat Lumiposa weinig of niet weersafhankelijk is’, zegt Koppelman. ‘Lumiposa werkt systemisch. Dat wil zeggen dat Lumiposa met de maisplant meegroeit en zijn werk ook blijft doen in droge omstandigheden. Bovendien is de werking van Lumiposa onafhankelijk van de zaaidiepte, wat bij andere middelen die via dampwerking werken, vaak een cruciale rol speelt.’

Lumiposa als zaadbehandeling in mais is erkend tegen ritnaalden en aardrupsen (Agrotis). Pioneer biedt Lumiposa aan in combinatie met Korit tegen vogels, een fungicide tegen kiem- en bodemschimmels én een groeistimulator voor een goede en vlotte beginontwikkeling. Een complete bescherming dus!

Mais is vatbaar voor ritnaalden

Ritnaalden zijn de larven van de kniptor. De kniptor (kever) zet eitjes af aan de grond, waarna ritnaalden meerdere jaren ondergronds vraatschade veroorzaken. Vatbare gewassen zijn onder andere mais, aardappelen en groentegewassen. Vooral vochtige gronden met grasland/graszaadteelt in rotatie zijn gevoelig voor ritnaaldenschade. 

De ritnaalden vreten aan de kiemplanten of bijvoorbeeld jonge maisplanten. De aangetaste maisplanten sterven af of groeien, als ze het overleven, vaak uit tot vergroeide, volwassen planten. Bij grote schade kan wel tot 80% van de planten uitvallen. Maar al bij een uitval van 10% kan schade optreden en die is niet altijd op het oog zichtbaar.

Een aantasting van ritnaalden kan gedurende enkele jaren voorkomen in de bodem en kan zo de oogst danig beïnvloeden. De maisplanten zijn vooral gevoelig voor de ritnaalden in de eerste groeifase – dus vanaf kieming tot 4-blad.

Meer informatie over Lumiposa? 

Download de Pioneer Maisbrochure 2025 of neem contact op met het Pioneer-aanspreekpunt in uw regio.