De 3 cruciale factoren voor gezonde uiers
Heb je je ooit afgevraagd waarom je weer een koe met een uierontsteking hebt, terwijl je denkt alles goed te doen? Misschien zit de risicofactor op jouw bedrijf wel in een klein hoekje.
Of een koe wel of geen uierontsteking krijgt, hangt af van drie belangrijke factoren;
- Kiemen: Komen schadelijke kiemen in contact met de spenen van de koe?
- Slotgat: Kunnen deze kiemen de speen binnendringen?
- Afweer: Kan de koe de binnengedrongen kiemen snel afweren?
Het draait dus allemaal om het vinden van een goede balans tussen deze drie factoren. Laten we de belangrijkste punten per factor even op een rijtje zetten.
Kiemen
In een schone en droge omgeving hebben kiemen de minste kans om te overleven en zich te vermenigvuldigen. Naast schone en droge ligplaatsen en loopgangen zijn alle contactpunten met de spenen mogelijke bronnen van besmetting:
- Denk aan je handen en hoe je de spenen schoonmaakt. Gebruik daarom tijdens het melken het liefst handschoenen en gebruik per koe één doek of papier.
- Het is het overwegen waard om een uitgebreidere voorbehandelingsroutine toe te passen wanneer de koeien vuiler zijn en een droge voorbehandeling niet voldoende is om de spenen goed schoon te maken. Vochtig papier/doeken of een schuimproduct, zoals Biofoam Plus helpen om het vuil sneller los te maken.
- Als je melkt met een melkrobot, is hygiëne in en rondom de robot van cruciaal belang. Vergeet niet om de robotarm en de vloer regelmatig schoon te maken. In de handleiding van je robot vind je de uit te voeren schoonmaakroutines.
- Ook de tepelvoeringen kunnen een bron van besmetting zijn.
Wist je dat kiemen afkomstig van een besmette koe tot 6 melkbeurten op de tepelvoering terug te vinden zijn? Het wordt daarom sterk aanbevolen om besmette koeien als laatste te melken, om het risico op overdracht via de tepelvoering te beperken. Als dat niet mogelijk is, kan het desinfecteren van de melkbekers tussen twee koeien een alternatief zijn. - Om de speen tussen twee melkbeurten extra te beschermen, kan een barrièredip gebruikt worden.
Slotgat
De integriteit van het slotgat is van cruciaal belang voor de uiergezondheid van de koe. Het vormt de eerste verdedigingsbarrière tegen binnendringende kiemen. Als het slotgat ruw en vereelt raakt, vormt dit een ideale plek voor kiemen om zich te nestelen en is het bovendien moeilijker schoon te maken. Daarnaast sluit het slotgat zich minder goed tussen de melkbeurten door, wat het risico verhoogt dat kiemen de speen kunnen binnendringen.
Om het slotgat in goede conditie te houden, moet overmelken zoveel mogelijk worden voorkomen. Dit gebeurt wanneer de speen aan vacuüm wordt blootgesteld zonder dat er melk uit vloeit.
- Zorg voor een goede melkroutine, zodat de koeien pas worden aangehangen als ze de melk hebben laten schieten. Dit is ongeveer 1 minuut na het stimuleren van de speen.
- Een correcte afstelling en onderhoud van de melkmachine zorgt ervoor dat de koe snel en efficiënt wordt gemolken zonder het slotgat te beschadigen.
Een soepele en goed verzorgde speenhuid vermindert de impact van de genoemde factoren. Maak daarom gebruik van een voedende speendip om het slotgat minder vatbaar te maken voor ruwe vereelting.
Afweer
De afweer van de koe speelt een cruciale rol in de strijd tegen uierontsteking. Een goedwerkend immuunsysteem is hierbij essentieel. Om het immuunsysteem te ondersteunen is het van belang om de koe tegemoet te komen in haar behoeftes. Dit kan door aandacht te hebben voor:
- Een aangepast en evenwichtig rantsoen
- Voldoende drink- en vreetplaatsen
- Een lichte en luchtrijke stal
- Genoeg ligplaatsen
- Voldoende bewegingsruimte en vluchtmogelijkheden
Wanneer koeien in een negatieve energiebalans terechtkomen, verzwakt hun afweersysteem en zijn ze vatbaarder voor infecties. Besteed dus extra aandacht aan de koeien in de transitieperiode. Regelmatige monitoring van deze dieren helpt om op tijd bij te sturen. Er zijn automatisch systemen op de markt die hierbij kunnen helpen, zoals het DeLaval BodyConditiescore-Systeem BCS.
In bepaalde situaties kan de dierenarts aanbevelen om te vaccineren tegen specifieke uierpathogenen.
Kortom
Het voorkomen van uierontstekingen begint bij het handhaven van een schone en droge omgeving, het waarborgen van de integriteit van het slotgat en het ondersteunen van het immuunsysteem van de koe. Een DeLaval dealer helpt je graag verder bij het vinden van aangepaste oplossingen.
Samen kunnen we mastitis de baas blijven en zorgen voor gezonde uiers op jouw bedrijf!