Extra veel en smakelijk voer met voederbieten
De voederbiet wint verder aan populariteit. De bieten met een drogestofgehalte tot wel 24% zijn wit van kleur. Dat hoge drogestofgehalte is duidelijk een voordeel van de KWS Feedbeet ten opzichte van de ouderwetse voederbiet, waarbij het drogestofgehalte vaak bij 14-15% blijft steken. De Feedbeet is een smakelijke aanvulling van melkveerantsoenen zonder de opname van andere voedermiddelen te verdringen.
Binnen de vergroeningseisen van het GLB, het Gemeenschappelijk landbouwbeleid, blijken voederbieten een uitstekend derde gewas. In 2014 telde ons land nog 280 hectare voederbieten. In 2019 lag dit al op 2.110 hectare. Gemiddeld teelde een bedrijf vorig jaar zo’n 2,7 hectare voederbieten. Dit jaar is het areaal verder gegroeid.
Feedbeet met hoog drogestofgehalte zeer populair
Voor melkveehouders is het leveren van melk met hoge gehalten uiteraard interessant. Veehouders die voederbieten voeren, zijn enthousiast over het stijgende vetgehalte (0,1 tot 0,30% hoger), het hogere eiwitgehalte (0,05 tot 0,25% hoger) en de vaak hogere melkgift. Voederbieten zijn zeer smakelijk en van verdringing van andere voedermiddelen in het rantsoen is geen sprake.
WUR Open Teelten brengt in samenwerking met Delphy sinds enkele jaren het ‘Rassenbulletin Voederbieten’ uit. Hierin worden onder Nederlandse omstandigheden bieten met een laag en met een hoog drogestofgehalte getest. De bieten met een hoog drogestofgehalte zijn wit van kleur en kunnen een drogestofgehalte tot wel 24% behalen. Deze voederbieten worden ook wel Feedbeet genoemd. Daarmee is KWS Feedbeet duidelijk in het voordeel ten opzichte van de ouderwetse voederbiet, waarbij het drogestofgehalte vaak bij 14-15% blijft steken.
Feedbeet oogsten
In tegenstelling tot de ouderwetse voederbiet is de Feedbeet qua teelt en oogst vergelijkbaar met de suikerbiet. De mechanisatie van de suikerbietenteelt kan volledig worden ingezet bij de teelt van Feedbeet. Er kan door de zeer regelmatige vorm van de Feedbeet heel goed zonder verliezen of oponthoud geoogst worden met de gangbare machines. Dit in tegenstelling tot de ouderwetse voederbiet.
Bijkomend voordeel is dat veel machines de laatste jaren zijn uitgerust met een ontbladeraar in plaats van een scalpeur. De bieten blijven hierdoor (nog) beter bewaarbaar.
Feedbeet bewaren
De bieten kunnen vers gevoerd worden, mits ze worden versnipperd. In sommige gevallen worden de bieten verwerkt in de maisbult. Omdat veel melkveehouders vóór 1 oktober de mais binnenhalen, laat men op deze manier echter bietenopbrengst liggen. In de maand oktober en november neemt de opbrengst nog dagelijks toe.
Mede hierdoor worden meer en meer voederbieten, vaak in combinatie met een droog product als sojahullen in een slurf bewaard. Dit zogenaamde ‘baggen’ van de biet geeft veel voordelen. Op die manier kan de maximale opbrengst per hectare worden behaald. Verder kan de voersnelheid worden aangepast en is het mogelijk om jaarrond te bewaren en te voeren. Ook het inkuilen samen met maiskolvensilage (MKS) is sterk in opgang.
Voederbieten zorgen voor ‘dikke’ melk
Met 6 kilo Feedbeet per dag produceren de 120 melkkoeien van Pieter Karst Bouma naast zo’n 35 liter melk per dag ook nog eens flinke gehalten: 4,56% vet en 3,64% eiwit. ‘De voederbieten zorgen voor dikke melk,’ luidt de overtuiging van de melkveehouder uit Friesland. Met dagelijks 1,5 tot 2 kilo droge stof aan voederbieten krijg je het beste resultaat, zo is zijn ervaring. ‘Je moet een sterk voerhek hebben en genoeg vreetplekken in de stal, de koeien zijn er gek op.} De melkveehouder houdt in het rantsoen geen rekening met verdringing van krachtvoer of andere voedermiddelen bij het voeren van de Feedbeet. ‘De koeien vreten het extra en dus nemen ze meer voer op.’
Naast dikke melk noemt de melkveehouder nog een paar voordelen van de teelt van voederbieten. ‘Ze geven een enorme opbrengst van 100 tot 130 ton per hectare, wat ongeveer 12 cent per kilo aan kosten betekent. Bovendien zijn voederbieten gezond voor de koeien en hebben ze een gunstige BEX, omdat ze laag in fosfaat zitten.’
De voederbieten deden in 2014 hun intrede op het bedrijf van Pieter Karst. ‘We zijn een extensief bedrijf, dus ik zocht naast gras en mais nog andere rendabele gewassen.’ In 2015 zaaide hij één hectare als proef, van alle 200 hectare aan voederbieten die er in Nederland te vinden waren. ‘De sleufsilo puilde uit.’
Inmiddels is het areaal bij Pieter Karst gegroeid naar 3 hectare. ‘Het vraagt een akkerbouwmatige aanpak,’ noemt hij als aandachtspunt. Jaarrond vers voeren is het mooist, omdat de bieten dan smakelijk zoet blijven. Maar na 15 april mogen de bieten niet meer op één hoop liggen. ‘We versnipperen ze en slaan ze op in een plastic slurf,’ vertelt Pieter Karst. ‘Zo kunnen we de koeien elke dag voederbieten voeren.’
Voor het teeltseizoen 2021 het biologische ras GODIVA KWS (rhizomanie- en rhizoctoniaresistent) en voor de gangbare teelt het ras LAURENA KWS beschikbaar. Beide rassen zijn zeer geschikt voor zand- en dalgronden met kans op rhizoctonia. Er wordt geadviseerd om voor deze rassen te kiezen als er mais of gras in het bouwplan voorkomt.
Voor (klei)percelen zonder rhizoctonia wordt het ras PIERINA KWS met als bijzondere eigenschap het lage tarrapercentage geadviseerd.
Meer informatie over KWS Feedbeet is te verkrijgen bij uw regionale KWS-adviseur of op www.kwsmaiszaad.com/products-category/feedbeet.