Gezondheid

Extreem laag celgetal is mastitisrisico, maar tankcelgetal niet snel te laag

In kwartieren met een celgetal van minder dan 40.000 is de kans op uierontsteking groter dan in kwartieren met een celgetal tussen de 40.000 en 100.000
In kwartieren met een celgetal van minder dan 40.000 is de kans op uierontsteking groter dan in kwartieren met een celgetal tussen de 40.000 en 100.000

Uierkwartieren met een extreem laag celgetal zijn gevoeliger voor uierontsteking. Maar de voordelen van een laag tankcelgetal wegen hier ruimschoots tegenop.

Dit stellen in uiergezondheid gespecialiseerde dierenartsen van de Universiteit Gent, samenwerkend in het M-team. Ze reageren daarmee op vragen vanuit de praktijk of het tankcelgetal ook té laag kan zijn. Een extreem laag celgetal zou kunnen betekenen dat koeien niet goed reageren op infecties, waardoor ze gevoeliger zijn voor klinische mastitis, zo is de vrees.

Hoger mastitisrisico bij minder dan 40.000 cellen

De dierenartsen wijzen op onderzoek naar de relatie tussen celgetal en de kans op mastitis op kwartierniveau. Hieruit kwam naar voren dat de kans op klinische uierontsteking het laagst is in kwartieren met een celgetal tussen de 40.000 en 100.000 cellen per ml. In kwartieren met een celgetal van minder dan 40.000 was de kans op klinische uierontsteking 2,5 keer hoger. Voor kwartieren met een celgetal van meer dan 150.000 was de kans op uierontsteking echter 1,6 keer hoger dan voor kwartieren met een celgetal van minder dan 40.000. De hoogste kans op mastitis werd in dit onderzoek gevonden voor kwartieren met een celgetal van meer dan 200.000 cellen per ml.

Laag tankcelgetal, meer risicokwartieren

Op melkveebedrijven met een laag tankcelgetal zullen meer koeien aanwezig zijn die minder dan 40.000 cellen hebben in een of meer kwartieren. Dit is dus een potentieel risico voor meer mastitis, erkent het M-team. ‘De voordelen van een laag tankcelgetal wegen daar echter ruimschoots tegenop’, stellen de dierenartsen. Het antwoord op de vraag of het tankcelgetal té laag kan zijn, is volgens hen dan ook niet om het tankcelgetal bewust te verhogen of hoog te houden. Veehouders zouden zich juist moeten richten op het ondersteunen van de weerstand van de koeien en op het verlagen van de besmettingsdruk.

Kwaliteit cellen belangrijker dan kwantiteit

De cellen in de melk die het celgetal bepalen zijn voornamelijk witte bloedcellen die koeien helpen infecties te overwinnen. Zonder witte bloedcellen zouden koeien niet goed kunnen reageren op binnendringende bacteriën en herstellen van infecties. Volgens de dierenartsen van het M-team is het celgetal in de melk echter geen goede maat voor het vermogen van koeien om zich te verdedigen tegen mastitisverwekkers, ook al omdat de kwaliteiten en de activiteit van de aanwezige cellen veel belangrijker is dan de hoeveelheid cellen.