Watervoorziening voor jongvee in de weide: goed voor elkaar?
Niet alleen voor melkkoeien is de drinkwatervoorziening in de weideperiode belangrijk, ook kalveren en pinken moeten volop water kunnen drinken van goede kwaliteit. Door niet smakelijk of schadelijk drinkwater drinken de dieren minder en blijft de voeropname achter. Dit kan allerlei negatieve gevolgen hebben. Gelukkig kunt u veel zelf doen om de kwaliteit van het drinkwater te verbeteren.
Afhankelijk van de regio in het land drinken dieren oppervlaktewater, bronwater, of leidingwater. Het leiding- of bronwater wordt vaak via een ethyleenleiding vanuit het bedrijf naar de waterbakken gestuurd.
Bij gebruik van oppervlaktewater drinken de dieren rechtstreeks uit de sloot, of wordt het water via een weidepomp opgenomen. De kwaliteit van het oppervlaktewater is gedurende het weideseizoen niet constant en in de meeste gevallen zelfs niet bekend.
Negatief effect van slecht water
Toine van Erp is relatiebeheerder bij GD en adviseert over het drinkwater voor het vee. ‘Als het water op de drinkplaats niet smakelijk of schadelijk is, drinken de dieren minder dan ze nodig hebben. Door deze lagere wateropname blijft de voeropname achter en dit kan een negatief effect hebben op de weerstand van de dieren, met mogelijk nadelige gevolgen voor de diergezondheid en de productie’, legt hij uit.
Zo zijn kalveren zonder beschermende pens gevoelig voor water met een hoog kiemgetal. ‘Gelukkig is er veel wat u zelf kunt doen om de kwaliteit van het drinkwater te verbeteren.’
Waterbakken schoonmaken
Het is belangrijk dat de waterbakken en leidingen voor gebruik schoon zijn. Tijdens de langere periode waarin leidingen niet worden gebruikt, bijvoorbeeld gedurende de stalperiode of langere warme perioden waarin de dieren op andere kavels lopen, kan het kiemgetal van het water in de leidingen snel oplopen. Een verhoogd kiemgetal in water geeft een groter risico op verhoging van het nitrietgehalte in het water, als gevolg van bacteriologische processen.
Natuurlijk geldt dit laatste ook voor de waterbakken die voor de melkkoeien in de weide bestemd zijn. Het reinigen van de bakken kan met een borstel. Laat de leidingen enkele minuten goed doorspoelen, voordat de waterbakken gevuld worden en de dieren eruit drinken.
Zelf het drinkwater testen
Om inzicht te houden in het drinkwater gedurende het hele weideseizoen kunt u zelf ook regelmatig (bijvoorbeeld voorafgaand aan het omweiden) het slootwater beoordelen op biologisch evenwicht, kleur, geur en helderheid.
Vergelijk een potje veedrinkwater met een potje kraanwater en beoordeel met behulp van de doe-het-zelftest het veedrinkwater op vijf kenmerken: geur, kleur, helderheid, bezinksel en ijzer. Wees er bij deze zelftest van bewust dat als het water geurloos is en er goed uitziet, het wel schadelijke bacteriën, chemische stoffen en zware metalen kan bevatten.
Vraag de (gratis) doe-het-zelftest aan.
Drinkbakcheck
Blijkt uit uw eigen test dat het water waarschijnlijk niet of minder geschikt is als veedrinkwater, dan kunt u het water laten onderzoeken via de ‘Drinkbakcheck’ om te bepalen wat afwijkt en waar de mogelijke oorzaak van deze afwijking(en) ligt.
Zo kunt u tijdig de juiste maatregelen nemen om de kwaliteit van het drinkwater te verbeteren. Het is ook mogelijk om water specifiek op salmonella, zware metalen of nog uitgebreider te laten onderzoeken.
Meer informatie over drinkwater voor rundvee en wateronderzoek.